Vorige week zag ik hem weer voorbijkomen, de Nederlandse bioscoop-hit met de gelijknamige, briljante titel: alles is liefde. Het is het gevoel dat de familie in die film ondanks alles toch bij elkaar houdt, dat de band die ze met elkaar hebben uit liefde is voortgekomen. Maar wat mij betreft strekt dit inzicht veel verder dan de familieband en is het precies dit besef wat mij dankbaar doet zijn over alles wat ik heb meegemaakt in mijn leven, ook de moeilijke dingen.
Dantes goddelijke komedie
Het is ook het ultieme geschenk wat de dichter Dante Aleghieri ontvangt als hij na zijn helletocht en zijn beklimming van de louteringsberg aankomt in de hemel en het goddelijke mag aanschouwen. Het inzicht dat alles, van hel tot hemel, van de zon tot de sterren, door liefde bewogen wordt. Dat er geen labyrinth is zonder een draad van liefde, geen donker zonder een vonk van licht, geen verdwalen zonder de mogelijkheid tot ommekeer. Dat het de liefde is die aan het weefgetouw staat van het lot.
Als het duister wordt
In onze goede momenten, als het geluk ons toelacht, als we onszelf in harmonie voelen met onze omgeving, als de zon schijnt, onze geliefden ons nabij zijn, en het leven zoet en aangenaam is, kunnen we dit doorgaans gemakkelijk erkennen. Maar als het ons tegenzit, als het duister ons tegemoetkomt, en wij oog in oog staan met dat wat wij vrezen, met het bittere en het onaangename, dan wordt dat ineens voor de meesten van ons een stuk moeilijker.
"Maar toen droeg ik je!"
Het doet denken aan die Christelijke parabel van de man die nadat hij gestorven is met god terugkijkt op zijn bestaan. Als de man klaar is, en alles verteld heeft over de vele hoogte- en dieptepunten van zijn bestaan, laat god hem zien welk spoor de man, samen met hem, door het zand van het leven heeft getrokken. Geroerd kijkt de man naar de sporen in het zand en ziet dat waar het moeilijk was in zijn leven er niet twee sporen te zien zijn, maar slechts één. “Zie je wel!”, roept hij uit, “Toen liet jij mij in de steek, toen was jij er ineens niet meer voor mij! Ik heb het altijd al geweten: toen ik het moeilijk had, moest ik het alleen doen!” Zachtjes hoort hij de stem zeggen: “Het was niet zo dat ik je op die momenten in de steek liet, op die momenten, juist op die momenten, droeg ik je in mijn armen”!
De stem van de liefde
De liefde die je draagt, je door alles heen draagt. Die ene persoon die in je blijft geloven als iedereen om je heen je al heeft opgegeven. Die ene die na een jaar van rouw nog steeds blijft vragen hoe het met je is. Die ene die niet inhaakt op jouw somberheid of vijandigheid of wat dan ook waarmee jij jezelf en anderen mee kunt ondermijnen. Die stem diep van binnen die zich maar niet het zwijgen laat opleggen, maar blijft fluisteren over wat mogelijk is, blijft hopen, blijft proberen. Die ene persoon daar in jouw omgeving, die fluisterende stem daar diep vanbinnen, is er altijd, draagt je door alles heen, zelfs als je er niet in gelooft, zelfs als je je er niet door wenst te laten dragen.
Zelfs de hel
Dantes inzicht gaat echter nog een forse stap verder dan dit: dat wat je er doorheen helpt is de liefde, maar dat wat je erin brengt is dat evenzeer! Één hand haalt je uit het donker, en één hand leidt je erin. En beiden, ook die je het donker in leidt, worden bewogen door liefde. Niet alleen de hemel, maar ook de hel is een schepping van liefde, dat is wat Dante zich aan het eind van zijn tocht zo diep beseft.
Alles, ja alles is liefde!
"Karma, dat je oogst wat je zaait …… een wet die bewogen wordt door liefde?" Hard is deze spiegel van het bestaan, maar toch door liefde bewogen? Ja, door liefde bewogen! Hoe kom je anders tot inzicht en ommekeer? "Ja, okay, maar het volstrekt onrechtvaardige, willekeurige, onbegrijpelijke duister dan wat ons soms overkomt, de dood, het kwaad ……. is ook dat dan liefde?" Wellicht ja, zeker als je kijkt wat er uit voort kan komen, het antwoord dat de mens er op geeft, de mooiste kunstwerken, het diepste mededogen. En kan geluk niet alleen maar bestaan bij de gratie van ongeluk? Leven bij de gratie van de dood? Zou schoonheid kunnen bestaan, onzelfzuchtigheid kunnen worden ontwikkeld, zonder dit redeloze duister? Zou het brood kunnen rijzen zonder het gist? Zou jij jij kunnen zijn, zonder dit? Alles is liefde? Ja, alles is liefde!
En nu dit diepe inzicht maar eens zien te leven, al is het maar in en met mijn eigen familie!
2 reacties