De kerstperiode is aangebroken, overal maken we ons klaar om de deuren van ons bestaan te mogen sluiten. Om naar binnen te keren en ons bewust te worden van het moment dat de beweging van de tijd zich omkeert, het licht weer opnieuw geboren wordt en alles in een nieuw perspectief zet. Bewogen we ons de afgelopen 6 maanden van de zomer naar de winter, nu draait het zich om en bewegen we ons van de winter naar de zomer. Een volkomen andere blikrichting, een blikrichting van hoop, van verwachting, van vermoeden, weten eigenlijk, dat het beter gaat worden.
Voor mij is het een speciale periode, want als er iets is waar mijn (werkend) bestaan aan opgedragen is, dan is het wel aan deze mogelijkheid tot ommekeer. Dat er zoiets bestaat als wezenlijke, sprongsgewijze verandering, van transformatie. Dat iets een hele tijd op een bepaalde manier kan gaan, in een zich herhalend, zich steeds verder toesnoerend patroon. En dat zo’n machtig patronen dan toch ineens kan breken, en iets anders baart, iets wat haaks staat op de gevestigde orde en daar een bedreiging voor is. Achteraf gezien wellicht te verklaren, maar op het moment zelf een wonder.
Kerst in mijn bestaan
In mijn bestaan heb ik dit wonder van kerst, van geboorte, wat we eigenlijk ook vieren met Pasen, maar dan in de verschijning van wedergeboorte, het meest beleefd tussen mijn 22ste en 28ste levensjaar. Alles keerde zich in die periode om. Van een ambitieuze, op de buitenwereld gerichte Leidse corpsbal die voorbestemd was om advocaat te worden, veranderde ik in een zoeker die de mystieke binnenwereld van zichzelf en anderen wilde ontsluiten. Het werd kerst in mijn leven, er werd iets nieuws in mij geboren wat van een totaal andere orde was. Soms via strijd en worsteling, meer als Pasen, door de pijn van het moeten loslaten heen, maar vaker als vanzelf, als een geschenk van de tijd, van het mij toevallende lot.
Het wonder van mijn oma
Midden in die periode, kerst 1989, werd ik mij voor het eerst bewust van deze, diepere betekenis van kerst. Twee indrukwekkende gebeurtenissen droegen daartoe bij. Het eerste was dat mijn oma, die net zoals ik vlak voor kerst was afgereisd naar mijn ouders, een herseninfarct kreeg. Twee nachten voor kerst - ze was al bediend door de bisschop van Haarlem - was het mijn beurt om naast haar te waken. En maakte ik het mee dat ze op zeker moment een kneepje gaf in mijn hand, en later nog een en nog een. Twee uur later begon ze als een baby te brabbelen, en weer twee uur later keek ze ons aan en vroeg om water. De volgende dag was ze er weer helemaal, en heeft daarna nog ruim twee jaar geleefd. Een wonder!
Het wonder van Boekarest
De andere indrukwekkende gebeurtenis vond plaats op diezelfde dag, vlak voor kerst, in Roemenië. Op het journaal zie ik beelden van een toespraak die de dictator Ceaușescu houdt op het plein voor zijn megalomane paleis in Boekarest. Tussen al die speciaal opgetrommelde applaudisserende mensen, begint er één buitengewoon moedig iemand “Boe!” te roepen, en even later nog één, en weer later zijn het er tien of twintig. In een mum van tijd zie ik het “Boe!”- geroep aanzwellen tot een niet meer te stoppen menigte, die uiteindelijk het paleis bestormt en zorgt dat de almachtige, gevreesde dictator als een klein, angstig mannetje wordt afgevoerd. Ongelooflijk! Ga het alsnog zien: https://www.youtube.com/watch?v=wWIbCtz_Xwk&app=desktop Zo is kerst voor mij echt kerst geworden, van een decadent feest waarin het vooral gaat om wat er op tafel, op televisie en in de media geserveerd wordt, naar een punt in de tijd waarin ik het wonder van ommekeer beleef. Het wonder waar ik mijn huidige bestaan wat mij zo vervult aan te danken heb en die in het hart is komen te staan van de functie die ik mag vervullen. Een hele fijne kerst voor jullie allemaal!