Ter voorbereiding op een lezing voerde ik een paar dagen geleden op internet de zoekterm leiderschap in en kwam er achter hoeveel hier over geschreven wordt. Honderden boeken plopten op: van verbindend leiderschap tot inspirerend leiderschap, van empowerend leiderschap tot dienend leiderschap, en van onzichtbaar leiderschap tot coachend leiderschap. Wat hebben we tegenwoordig toch een hoge verwachtingen van die mensen! En stel je voor dat je dat allemaal serieus neemt en gaat proberen waar te maken? Waar kom je dan in terecht?
Die verwachtingen vanuit het schrijvers en consultantsgilde, vaak toch de beste stuurlui aan de wal, kom je natuurlijk als leidinggevende ook vol tegen bij je eigen mensen. De één wil vooral de ruimte hebben en zo weinig mogelijk bemoeienis, de ander wil juist regelmatig je volle aandacht, de één zal daar zelf om vragen, de ander verwacht nu juist dat jij dat zelf aanbiedt, en zo gaat het maar door. Verwachtingen die vaak eerder eisen zijn dan wensen, en die vaak eerder onbewust en onuitgesproken zijn, dan bewust en uitgesproken. 
Waar het volgens mij over gaat is dat je je vooral niet gaat proberen te voegen naar al die verwachtingen. Dan hang je, dan maak je jezelf afhankelijk van de waardering van je omgeving. Je hangt ook omdat je één ding zeker weet: je zult het nooit goed doen, je zal nooit iedereen tevreden kunnen stellen, er zullen altijd mensen zijn die vanuit die meestal onuitgesproken claims kritiek op je zullen hebben. Het gaat je gewoon niet lukken om zo’n super mens te zijn.
Wat leiderschap eigenlijk is
Volgens mij is de essentie van waarachtig leiderschap nu juist dat je het niet laat beginnen bij de verwachtingen van anderen, maar bij jezelf, bij jouw visie en jouw waarden. Leider zijn betekent bij uitstek dat je je nek durft uit te steken, en het waagt je licht niet onder de korenmaat te houden. En dat je doet op een manier die past bij jou. De een op een dwingendere, nadrukkelijkere manier dan de ander. De een meer vanuit empathie, de ander meer vanuit enthousiasme. Volgens mij maakt het helemaal niet echt uit hoe je het doet, als het maar waarachtig is, als het maar is wie jij bent, en geen trucje, geen maniertje om de ander te manipuleren. En als het maar in verbinding, in contact is met de ander, en de medewerker net zo zeer zichzelf mag zijn als de leidinggevende. Dat je als medewerker kun zeggen: “ik had misschien liever een gevoeligere leidinggevende gehad, maar dat zegt meer over mij dan over hem; ik zie wij hij is, en dat is goed, daar doe ik het mee”. En dat jij als leidinggevende kunt zeggen: “ik had misschien een daadkrachtigere medewerker gehad, maar dat zegt meer over mij dan over hem; ik zie wie hij is, en dat is goed, daar doe ik het mee”.
Persoonlijk leiderschap
Het vrij blijven van al die verwachtingen of nog beter het zorgen dat die verwachtingen bewust worden, uitgesproken worden en niet door jou maar door de mensen zelf ingelost gaan worden, dat is misschien wel jouw belangrijkste opgave als leidinggevende. Want laten we wel wezen elke verwachting die ik heb naar mijn leidinggevende, zeker als die verwachting eerder een eis dan een wens is, gaat vooral over mij zelf. Over waar ik leiderschap heb te nemen, waar ik het juist niet door een ander moet willen laten oplossen, maar ik zelf aan de bak moet. En zijn het niet de meest inspirerende leiders die jou juist dat spiegelen, die het niet voor jou gaan oplossen, maar je uitdagen het zelf te doen, en je grenzen te verleggen? Leiders die jou helpen jouw leiderschap op je te nemen, niet door wat ze doen maar juist door wat ze niet doen? Leiders die vooral zijn wie ze zijn, ongemaskerd en onaangepast excelleren in hun eigen persoonlijke leiderschap.
1 reactie