Ergens in de loop van vorig jaar schafte ik mijzelf toch eens een boek aan van Osho, of te wel Bhagwan Sri Rajneesh. Als iemand die zo verbonden is met het veld van persoonlijke ontwikkeling vond ik dat het wel een keer tijd werd om kennis te nemen van zijn gedachtegoed. Op zoek naar de logica achter de sekte waar in de tijd dat ik volwassen werd zo veel mensen door werden aangeraakt. Een beweging waar ik niet bepaald een positief beeld van heb meegekregen, zonder precies terug te kunnen halen waar dat beeld nu op gestoeld was.
Osho's inspiratie
Tot mijn grote verrassing werd ik zeer gegrepen door wat ik las. Hoewel soms onnodig provocerend naar onze samenleving en vooral naar de georganiseerde religies, trof ik een zeer heldere, scherpe, originele en humorvolle geest aan, die mij op een indringende, lucide manier aansprak en prikkelde. Zijn oproep om alles van jezelf te aanvaarden, niets te verdringen, ook je driftleven en je schaduw te omarmen, om alles te zien als brandstof voor groei, is mij uit het hart gegrepen. Dat spiritualiteit niet betekent dat je heilig moet worden en je verlangen om te genieten van al het aardse, alles wat gewoon lekker en fijn is, moet wegdrukken en opofferen. Dat de lotus van de verlichting wortelt in de modder en seksualiteit en liefde bij elkaar horen als eb en vloed; haal één van de twee weg en er blijft niets over van de ander.
Individuatie
Ook zijn visie op de weg van individuatie en volwassenwording is helder en inspirerend, dat het een weg is die je in essentie slechts alleen kan lopen, die grote moed van je vraagt en de radicaliteit om te breken met datgene wat de samenleving en de omgeving waarin je bent opgegroeid van jou verwacht. Dat het van je vraagt om je ego en je neiging om je afhankelijk te maken van zaken en mensen buiten jezelf vol onder ogen te zien en los te laten. Principes waar alle grote leraren van de mensheid toe opriepen, maar die tragisch genoeg juist door hun navolgers in de religieuze instituties die in hun naam opgericht werden met voeten zijn getreden.
Osho's ontsporing
Zo begon ik mij tot mijn verbazing steeds meer thuis te voelen bij deze Osho en las boek na boek. Des te groter de vervreemding en de afschuw die mij bekroop toen ik deze zomer de documentaire ‘Wild, wild country’ zag en ik daaropvolgend alles ging lezen over de geschi
edenis van de Bhagwan beweging omdat ik simpelweg niet kon geloven dat het echt zo gebeurd is. Hoe kan het dat iemand die de liefde predikt zijn commune met 25.000 machinegeweren laat bewapenen, zijn staf iedereen laat afluisteren, hen moordaanslagen laat beramen, verkiezingen laat manipuleren en onschuldige burgers laat vergiftigen zodat ze hun stem niet kunnen uitbrengen? Hoe kan het dat iemand die zo’n groot appel doet op het verantwoordelijkheid nemen voor jezelf zo’n afhankelijkheidssysteem kan scheppen waarin het niet meer ging om overgave aan de innerlijke waarheid maar om overgave aan de goeroe? Hoe is het mogelijk dat zo’n grote geest zo kan ontsporen, zo incongruent kan zijn met alle waarden waar hij voor staat? Vragen waarop de documentaire geen antwoord geeft en wij bij onszelf te rade moeten gaan. Want natuurlijk kennen we dit zelf ook, dat we bij tijd en wijle met het schaamrood op onze kaken moeten concluderen dat we niet waarmaken waar we voor menen te staan. Ik zelf in ieder geval wel! Dat mijn meiden of mijn vrouw mij soms genadeloos terug spiegelen hoe ik faal in de waarden die ik juist op hen proberen over te dragen.
Osho's les aan ons
De hele geschiedenis van de Bhagwan beweging maakt mij duidelijk dat naarmate we bewuster en wijzer menen te worden, we nog wakkerder moeten zijn op wat zich in onze schaduw bevindt. Juist dan! Juist als je denkt dat je er wel bent, dat je ‘verlicht’ bent. Juist als er iets van zelfgenoegzaamheid in je begint te ontstaan. Het is immers juist die zelfoverschatting die de voedingsbodem is voor het meest onverkwikkelijke wat je achter je gelaten dacht te hebben. Het is de superieure geest die zichzelf daar boven overschat die het inferieure beest daar onder tot een monster laat worden. Die wakkerheid is ook zo belangrijk omdat de mensen om je heen altijd weer de neiging hebben jou op een voetstuk te zetten en te gaan adoreren daar waar jij tot wijsheid komt of iets bijzonders presteert Voordat je het weet geloof je het zelf, geloof je werkelijk dat je bijzonder bent, het waard bent om privileges te hebben en je niet meer te hoeven verantwoorden. Het is de les om de boodschap en de boodschapper steeds weer uit elkaar te houden, daar realistisch in zijn. Als boodschapper je steeds maar weer bewust te blijven dat jij altijd ook tot jezelf spreekt en jij zelf je belangrijkste leerling bent. En als ontvanger de boodschapper te blijven zien in al zijn menselijkheid en onafheid en te weigeren je kritische geest aan adoratie en bewondering op te offeren. Een belangrijke les voor iedere leider en iedere volger!
3 reacties